Από το γκαζόν και τις πισίνες στην αναγέννηση
Η νέα τουριστική ηθική της Κεφαλονιάς που επιστρέφει στη γη
Η Κεφαλονιά έμαθε να αγαπά το νερό για τη θέα του. Το κοιτάμε από τις πισίνες και τα γκαζόν, το φωτογραφίζουμε, το υποσχόμαστε στους επισκέπτες σαν απόδειξη ευμάρειας.
Μόνο που, σιγά σιγά, αρχίζουμε να το χάνουμε.
Στο προηγούμενο άρθρο για το γκαζόν γράφαμε πως αυτή η «πράσινη ψευδαίσθηση» στεγνώνει και κουράζει το νησί.
Και στο επόμενο, για τις πισίνες, πως το γαλάζιο σύμβολο της πολυτέλειας τροφοδοτείται από το ίδιο δίκτυο που υδρεύει σπίτια και χωριά.
Τώρα, ήρθε η ώρα να δούμε και τα δύο μαζί. Όχι για να τα καταδικάσουμε — αλλά για να τα μεταμορφώσουμε.
Η διπλή εξάρτηση από το νερό
Το γκαζόν πίνει λίγο κάθε μέρα· η πισίνα πίνει πολύ, αλλά μια φορά τον χρόνο.
Το αποτέλεσμα είναι το ίδιο: χιλιάδες κυβικά μέτρα πόσιμου νερού μετατρέπονται σε διακοσμητικό στοιχείο.
Σε ένα νησί με περιοχές που διψούν, όπως η Ερισσος, η εικόνα αυτή μοιάζει όλο και πιο παράξενη.
Το γκαζόν, με τη μόνιμη δίψα του, και η πισίνα, με την περιοδική αλλά μεγάλη κατανάλωσή της, αποτελούν τις δύο όψεις της ίδιας νοοτροπίας — της τουριστικής ευημερίας που αποξενώθηκε από τη γη που τη φιλοξενεί.
Αν τα υπολογίσει κανείς μαζί, η Κεφαλονιά χάνει κάθε καλοκαίρι εκατοντάδες χιλιάδες κυβικά μέτρα νερού μόνο για αισθητικούς λόγους.
Και καθώς οι μέρες ξηρασίας αυξάνονται, το ερώτημα γίνεται υπαρξιακό:
Θα συνεχίσουμε να ποτίζουμε χορτάρι και να γεμίζουμε δεξαμενές ή θα μάθουμε ξανά να καλλιεργούμε;
Η γη των ξενοδοχείων μπορεί να θρέψει
Υπάρχει μια απλή ιδέα που αλλάζει ολόκληρο το πλαίσιο:
Να αξιοποιήσουμε μέρος του οικοπέδου των τουριστικών καταλυμάτων κάθε κατηγορίας (ξενοδοχεία, δωμάτια, βίλε) για αναγεννητική καλλιέργεια.
Αντί για χορτοτάπητες , λαχανόκηποι, ελιές, βότανα, ντόπια αμπέλια.
Να συνδέσουμε τη φιλοξενία με τη γη που τη στηρίζει.
Σε πολλά μέρη της Μεσογείου, η πολυτέλεια δεν μετριέται πια σε τετραγωνικά πισίνας αλλά σε τετραγωνικά καλλιεργημένης γης.
Τα resort της Ιταλίας και της Ισπανίας εφαρμόζουν αναγεννητική γεωργία — παράγουν μέρος της τροφής τους, μειώνουν τα απορρίμματα, αποθηκεύουν βρόχινο νερό, δημιουργούν σκιά με οπωροφόρα. Αλλά το ίδιο κάνει και μεγάλη ξενοδοχειακή μονάδα στην Κρήτη.
Και το σημαντικότερο: κάνουν τους επισκέπτες συμμέτοχους.
Φαντάσου μια Κεφαλονιά όπου ο τουρίστας συμμετέχει στο μάζεμα της ρίγανης, τρώει ντομάτα από τον κήπο του ξενοδοχείου και μαθαίνει πως το νερό που πότισε το φυτό προήλθε από τη συλλογή βροχής, όχι από το δίκτυο .
Αυτό είναι τουρισμός με συνείδηση — όχι επίδειξη, αλλά συμμετοχή.
Από το νερό στη γνώση
Η αλλαγή αυτή δεν είναι τεχνικό έργο· είναι πολιτισμική μετάβαση.
Να πάψουμε να βλέπουμε το νερό σαν διακοσμητικό και να το ξαναδούμε σαν πηγή ζωής και γνώσης.
Κάθε σταγόνα που εξοικονομείται από το γκαζόν ή μια πισίνα μπορεί να επιστρέψει στη γη που θα παράγει τροφή, μυρωδιά, εμπειρία.
Η Κεφαλονιά έχει όλα τα στοιχεία για να πρωτοπορήσει: ήπιο κλίμα, καλή βροχόπτωση, εύφορα εδάφη και ανθρώπους που γνωρίζουν τη γη.
Αυτό που χρειάζεται είναι όραμα: ένα νέο μοντέλο τουρισμού που θα συνδυάζει φιλοξενία και καλλιέργεια.
Όπου ο επισκέπτης δεν θα λέει “έμεινα σε ξενοδοχείο”, αλλά “έζησα σε έναν ζωντανό κήπο”.
Η πολυτέλεια της επόμενης ημέρας
Το γκαζόν και η πισίνα δεν είναι εχθροί. Είναι ευκαιρίες για μετασχηματισμό.
Μπορούν να γίνουν μέρος μιας νέας αισθητικής που τιμά τη φύση — μια πισίνα που γεμίζει με βρόχινο νερό, ένα γκαζόν που αντικαθίσταται από μυρωδάτο θυμαρίσιο κήπο.
Η πολυτέλεια του αύριο θα μετριέται όχι στο μέγεθος της πισίνας ή στη φρεσκάδα του γκαζόν, αλλά στην ισορροπία που πετυχαίνουμε με τη γη.
Γιατί τελικά,ότι κι αν χτίσουμε, η πραγματική φιλοξενία αρχίζει από εκεί που η γη δεν διψά.
♠ Σημείωση Think Tank:
Το άρθρο βασίζεται σε δεδομένα πεδίου από μηχανικούς και γεωπόνους της Κεφαλονιάς και σε συγκριτικά ευρήματα της μελέτης ΕΜΠ–Πανεπιστημίου Τουλούζης (2025) για το αποτύπωμα πισινών. Εντάσσεται στη θεματική «Τουρισμός και Φύση: Η νέα ισορροπία».