Όταν ακούτε για «έργα» και «συμβάσεις» στους Δήμους, σκέφτεστε δρόμους που στρώνονται, πλατείες που φτιάχνονται και δημόσιο χρήμα που πιάνει τόπο. Μα στην πραγματικότητα, υπάρχουν τρόποι… μαγικοί – και νομότυπα καμουφλαρισμένοι – για να γεμίζουν συγκεκριμένες τσέπες, χωρίς να το πάρει χαμπάρι κανείς.
Κι αυτό το σημείωμα σήμερα αποκαλύπτει πώς, με μια απλή υπογραφή, μια «τίμια» σύμβαση μετατρέπεται σε εργαλείο «αφαίμαξης» των δημοτικών ταμείων. Γιατί η εξυπνάδα ορισμένων είναι πράγματι αστείρευτη – ιδίως όταν πρόκειται για τα λεφτά μας…
Ξέρετε τι συμβαίνει όταν ένας Δήμος θέλει να δώσει μια δουλειά (π.χ. επισκευές, καθαρισμούς, έργα) σε κάποιον δικό του άνθρωπο, αλλά φοβάται να το κάνει απευθείας για να μην τον πιάσουν;
Κάνει διαγωνισμό – όπως λέει ο νόμος – κι έτσι φαίνεται πως όλα γίνονται καθαρά.
Όμως !
Υπάρχει ένα κολπάκι που χρησιμοποιούν οι έξυπνοι δήμαρχοι συχνά για να παρακάμψουν τον νόμο.
Το κόλπο:
Στη σύμβαση που υπογράφει ο δήμος ή η δημοτική επιχείρηση , με τον εργολάβο που κέρδισε τον διαγωνισμό, βάζουν έναν όρο που λέει ότι μπορούν να αυξήσουν το ποσό της σύμβασης κατά ποσό που φτάνει μέχρι 120% από το αρχικό !
Δηλαδή αν το έργο κατοχυρώθηκε στα 100.000 ευρώ, μπορούν να του δώσουν επιπλέον άλλα 20.000 ευρώ χωρίς νέο διαγωνισμό ! Οπότε και το τελικό ποσό που θα πάρει ο εργολάβος μπορεί να φτάσει συνολικά τα 120.000 ευρώ !
Με αυτό το κόλπο, ενώ στην αρχή φαίνεται πως έγινε «καθαρός» διαγωνισμός και υπήρξε «ανταγωνισμός» και κέρδισε αυτός με την πιο χαμηλή τιμή, μετά μπορούν να του δώσουν περισσότερα λεφτά γιατί τάχα αυξήθηκε ο όγκος των εργασιών. Αυτό το κάνει να φαίνεται νόμιμο στα χαρτιά, αλλά στην πράξη παρακάμπτεται ο νόμος που θέλει τα δημόσια έργα να γίνονται με διαγωνισμούς για να εξασφαλίζει το δημόσιο την πιο χαμηλή τιμή.
Να το πούμε με ένα παράδειγμα :
Ένας Δήμος ή ένας δημοτικός οργανισμός κάνει διαγωνισμό για επισκευές σε δημοτικά κτίρια με αρχικό ποσό 150.000 ευρώ. Στη σύμβαση (όχι στους όρους του διαγωνισμού), υπάρχει όρος για επέκταση ως το 120% του αρχικού ποσού. Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να δώσουν στον ίδιο εργολάβο επιλέον 30 χιλιαρικάκια έτσι για πλάκα και χωρίς νέο διαγωνισμό, γιατί στην πορεία ανακάλυψαν …. ότι υπάρχουν κι άλλα δημοτικά κτίρια που θέλουν επισκευή που τα είχανε ξεχάσει!
Γιατί είναι πρόβλημα;
Γιατί δημιουργεί «προνομιακές σχέσεις» με κάποιους συγκεκριμένους εργολάβους και «μπαίνουν από το παράθυρο» οι απευθείας αναθέσεις !
Στην ουσία, τα χρήματα βγαίνουν από τις τσέπες των δημοτών χωρίς έλεγχο και χωρίς διαφάνεια με πονηρούτσικες διαδικασίες.
Συμπέρασμα
Η «επέκταση σύμβασης» δεν είναι παράνομη όταν υπάρχει πραγματική ανάγκη – όπως μια φυσική καταστροφή, σεισμός, καταιγίδα, ή ο ΙΑΝΟΣ που έπληξε την Κεφαλονιά. Τότε δικαιολογείται η άμεση δράση χωρίς χρονοβόρες διαδικασίες. Όμως όταν χρησιμοποιείται κατά σύστημα και χωρίς πραγματική αιτία, μετατρέπεται σε μια καλοστημένη βιομηχανία αναθέσεων, που γεμίζει τις τσέπες των «ημετέρων» και αδειάζει τα ταμεία Δήμων και δημοτών.
Κι εδώ είναι που αξίζουν πραγματικά το… «θαυμασμό» μας αυτοί οι ευφάνταστοι δήμαρχοι. Χρειάζεται πραγματικά εξαιρετική δημιουργικότητα για να ανακαλύπτεις κάθε φορά νέα προσχήματα, να κάνεις το παράτυπο νόμιμο, να βαφτίζεις το καθημερινό επείγον και να στήνεις ένα νόμιμο-στα-χαρτιά μονοπάτι για να ρέει το χρήμα προς τα «κανάλια» που εσύ θέλεις.
Αν έβαζαν την ίδια «εξυπνάδα» για να λύσουν ουσιαστικά προβλήματα των πολιτών ίσως να ήτανε πολύ καλύτερες οι πόλεις και τα χωριά μας , ίσως η καθημερινότητά μας να ήταν πιο ανθρώπινη και ο δήμος να λειτουργούσε με ισοτιμία και δικαιοσύνη απέναντι σε κάθε επαγγελματία και κάθε δημότη.. Αν… Αν…