Οι νεφροί είναι μικρά όργανα στην κάτω κοιλιακή χώρα που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη συνολική υγεία του οργανισμού μας.
Ορισμένα τρόφιμα ενδέχεται να ενισχύσουν την απόδοση των νεφρών, ενώ άλλα μπορεί να ενισχύουν την υπερλειτουργία τους και να προκαλέσουν βλάβη.
Τι κάνουν τα νεφρά;
Οι νεφροί φιλτράρουν το αίμα μας. Βοηθούν τον οργανισμό μας να αποβάλλει τα άχρηστα προϊόντα του μεταβολισμού μας μέσω των ούρων.
Είναι επίσης υπεύθυνοι για να:
- εξισορροπούν τα επίπεδα υγρών και ηλεκτρολυτών
- συμβάλλουν στην ρύθμιση των επιπέδων της αρτηριακής πίεσης
- βοηθούν στην ρύθμιση και παραγωγή ορμονών όπως η παραθορμόνη και η βιταμίνη D
Οι νεφροί εκτελούν αυτές τις εργασίες χωρίς εξωτερική βοήθεια. Αρκετές καταστάσεις, όπως ο διαβήτης και η υψηλή αρτηριακή πίεση, μπορεί να επηρεάσουν την ικανότητά τους να λειτουργούν. Τελικά, η βλάβη στους νεφρούς μπορεί να οδηγήσει σε χρόνια νεφρική νόσο.
Η σημασία της διατροφής
Έρευνες έχουν δείξει ότι η διατροφή είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας κινδύνου για θάνατο και αναπηρία που σχετίζονται με την Χρόνια Νεφρική Νόσο, καθιστώντας τις διατροφικές αλλαγές βασικό μέρος της θεραπείας.
Η εφαρμογή ενός προγράμματος διατροφής υγιούς για τους νεφρούς μπορεί να βοηθήσει να λειτουργήσουν σωστά και να αποτρέψει τη βλάβη τους. Ωστόσο, αν και ορισμένα τρόφιμα γενικά βοηθούν στην υποστήριξη ενός υγιούς νεφρού, δεν είναι όλα κατάλληλα για άτομα με νεφρική νόσο.
Όπως όλα τα όργανά μας έτσι και οι νεφροί λειτουργούν καλύτερα όταν ακολουθούμε έναν υγιεινό και ισορροπημένο τρόπο ζωής. Παρόλα αυτά, για την εύρυθμη λειτουργία τους πρέπει να θεραπεύσουμε και να μειώσουμε τους παράγοντες κινδύνου και τις ασθένειες που τους έχουν ως στόχο.
Για τον λόγο αυτό θα πρέπει πέρα από τον υγιεινό τρόπο ζωής να:
- ρυθμίζουμε σε ένα φυσιολογικό εύρος τα επίπεδα της αρτηριακής πίεσης και του σακχάρου του αίματος
- φροντίζουμε στην σωστή ενυδάτωση του οργανισμού μας.
- παρέχουμε στον οργανισμό μας όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά ώστε να λειτουργεί σωστά και να διορθώνουμε τυχόν ελλείψεις
Υπάρχουν όμως τροφές που βοηθούν περισσότερο από άλλες την λειτουργία των νεφρών;
Η απάντηση είναι ΝΑΙ. Πιο συγκεκριμένα στην διατροφή μας πρέπει να καταναλώνουμε τις τροφές που καταγράφονται παρακάτω.
Νερό
Η κατανάλωση επαρκών ποσοτήτων νερού σε καθημερινή βάση είναι μια από τις σημαντικότερες συνήθεις που ωφελούν στην καλή λειτουργία των νεφρών.
Τα κύτταρα χρησιμοποιούν το νερό για την μεταφορά τοξινών στο αίμα και οι νεφροί χρησιμοποιούν το νερό φιλτράροντας έτσι τις τοξίνες και τα άχρηστα προϊόντα του μεταβολισμού, τα οποία αποβάλλονται από τον οργανισμό μέσω των ούρων που παράγονται.
Η ποσότητα νερού που πρέπει να καταναλώνει ο καθένας μας εξαρτάται από τους παρακάτω παράγοντες:
- ηλικία
- ύψος
- βάρος
- φυσική δραστηριότητα
- εργασία
- γενικότερη κατάσταση της υγείας
Όταν υπάρχει μόνιμη νεφρική βλάβη οι απαιτήσεις και ανάγκες σε νερό τροποποιούνται.
Σαφείς οδηγίες για την ποσότητα του νερού που πρέπει να καταναλώνετε μπορείτε να λάβετε από τον Eπαγγελματία Υγείας που σας παρακολουθεί.
Λιπαρά ψάρια
Ο τόνος, οι σαρδέλες ο γαύρος και ο σολωμός ανήκουν στην κατηγορία των λιπαρών ψαριών που είναι πλούσιες πηγές ω- 3 λιπαρών οξέων.
Αυτές οι τροφές, πέρα από το γεγονός ότι παρέχουν στο οργανισμό ουσίες που δεν παράγονται σε αυτό (ω-3 λιπαρά οξέα), συμβάλλουν στην
- διατήρηση της υγείας των αρτηριών
- μείωση των επιπέδων της χοληστερόλης
- ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης
Οπότε κατά συνέπεια, συντηρείται και βελτιώνεται η υγεία των νεφρών.
Γλυκοπατάτες (Sweet potatoes)
Μοιάζουν με τις κλασσικές πατάτες, αλλά περιέχουν περισσότερες φυτικές ίνες. Αυτό βοηθάει στην ρύθμιση των επιπέδων του σακχάρων του αίματος και των επιπέδων της ινσουλίνης.
Επίσης, περιέχουν πλήθος βιταμινών και μετάλλων, όπως το κάλιο, τα οποίο βοηθάει στην διατήρηση των επιπέδων νατρίου στο πλάσμα σε φυσιολογικό εύρος, μειώνοντας έτσι την αρνητική επίδραση του νατρίου στους νεφρούς.
Άτομα με χρόνια νεφρική βλάβη ή άτομα που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση θα πρέπει να καταναλώνουν μικρές ποσότητες γλυκοπατάτας.
Σκούρα πράσινα φυλλώδη λαχανικά
Σπανάκι, σέσκουλα, σκουρόχρωμα μαρούλια, λαχανίδες (Kale), πικραλίδες, είναι πλούσιες πηγές βιταμινών, μετάλλων, βιταμίνης C, αντιοξειδωτικών και φυτικών ινών και λειτουργούν προστατευτικά στην νεφρική λειτουργία.
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνουν στην κατανάλωσή τους άτομα με χρόνιες νεφρικές βλάβες ή άτομα που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση.
Σκουρόχρωμα μούρα
Περιλαμβάνουν φράουλες, βατόμουρα και σμέουρα. Αποτελούν πλούσια πηγή πολλών χρήσιμων θρεπτικών ουσιών και αντιοξειδωτικών. Μπορούν να βοηθήσουν στην προστασία των κυττάρων του σώματος από τις περισσότερες βλάβες.
Τα μούρα είναι πιθανόν να είναι καλύτερη επιλογή από άλλα ζαχαρώδη τρόφιμα για να ικανοποιήσουν μια γλυκιά επιθυμία.
Μήλα
Προστατεύουν την κυτταρική λειτουργία κυρίως επειδή έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε πηκτίνη. Η πηκτίνη μπορεί να βοηθήσει στη μείωση ορισμένων παραγόντων κινδύνου για νεφρική βλάβη, όπως υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα και χοληστερόλης.
Κόκκινα σταφύλια
Δεν είναι μόνο πεντανόστιμα. Έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη C και περιέχουν αντιοξειδωτικά που ονομάζονται φλαβονοειδή, τα οποία έχουν αποδειχθεί ότι μειώνουν τη φλεγμονή.
Επιπλέον, τα κόκκινα σταφύλια έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε ρεσβερατρόλη, ένα είδος φλαβονοειδούς που έχει αποδειχθεί ότι ωφελεί την καρδιακή υγεία και προστατεύει από το διαβήτη όταν καταναλωθούν στην σωστή ποσότητα στο πλαίσιο ενός υγιεινού τρόπου ζωής. Αυτά τα γλυκά φρούτα είναι φιλικά προς τους νεφρούς.
Έρευνες δείχνουν ότι οι σπόροι σταφυλιών και η φλούδα τους θα μπορούσαν πράγματι να αντιστρέψουν τη βλάβη στους νεφρούς, αντιστρέφοντας τις βλάβες που προκαλούνται από δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, η οποία είναι μία από τις κύριες αιτίες.
Τα σταφύλια επίσης έχουν υψηλή συγκέντρωση αντιοξειδωτικών, τα οποία μειώνουν το οξειδωτικό στρες και εξουδετερώνουν ελεύθερες ρίζες. Τέλος, τα κόκκινα σταφύλια μπορούν να «ξεπλύνουν» το ουρικό οξύ και άλλα υπολείμματα στα νεφρά. Λειτουργούν συνεπώς ως φυσικό «νεφρικό καθαριστικό».
Ασπράδι αυγού
Δίνει στον οργανισμό μας υψηλής βιολογικής αξίας πρωτεΐνες οι οποίες είναι φιλικές προς τους νεφρούς.
Παρότι ο κρόκος του αυγού είναι πιο θρεπτικός, περιέχει υψηλότερες ποσότητες φωσφόρου από το ασπράδι. Συνεπώς, το ασπράδι είναι καλύτερη επιλογή για άτομα με ασθένειες των νεφρών.
Σκόρδο
Παρέχει μια νόστιμη εναλλακτική λύση αντί του αλατιού, προσθέτοντας γεύση στα πιάτα, παρέχοντας παράλληλα διατροφικά οφέλη.
Είναι μια καλή πηγή μαγγανίου, βιταμίνης C και βιταμίνης B6 και περιέχει ενώσεις θείου που έχουν αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.
Ξηροί καρποί μακαντέμια (Macadamia nuts):
Οι περισσότεροι καρποί με κέλυφος έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε φώσφορο και δεν συνιστώνται σε άτομα με νεφρική βλάβη.
Ωστόσο, τα καρύδια macadamia είναι μια νοστιμότατη επιλογή για τους ανθρώπους με προβλήματα στα νεφρά. Έχουν πολύ χαμηλότερη περιεκτικότητα σε φώσφορο από ότι τα δημοφιλή καρύδια όπως τα φιστίκια και τα αμύγδαλα.
Επίσης, τα καρύδια macadamia περιέχουν «υγιεινά λίπη», βιταμίνες του συμπλέγματος Β, μαγνήσιο, χαλκό, σίδηρο και μαγγάνιο.
Μύρτιλλα
Ωφελούν τόσο το ουροποιητικό σύστημα όσο και τους νεφρούς. Αυτοί οι μικροσκοπικοί καρποί περιέχουν φυτοσυστατικά που ονομάζονται προανθοκυανιδίνες τύπου Α, τα οποία εμποδίζουν τα βακτήρια να κολλήσουν στο εσωτερικό της ουροδόχου κύστης και της ουροδόχου οδού, αποτρέποντας έτσι την μόλυνση.
Αυτό είναι χρήσιμο για όσους πάσχουν από νεφρική νόσο, καθώς διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο λοιμώξεων του ουροποιητικού. Τα μύρτιλλα μπορούν να καταναλώνονται αποξηραμένα, μαγειρεμένα, νωπά ή ως χυμό. Είναι πολύ χαμηλά σε κάλιο, φώσφορο και νάτριο.
Καρότα
Περιέχουν βιταμίνη Α με τη μορφή Β-καροτενίου, η οποία είναι διαλυτή στο νερό και βοηθά τους νεφρούς να φιλτράρουν τις τοξίνες από το αίμα.
Το β-καροτένιο βοηθά επίσης στην αποκατάσταση τυχόν βλαβών που υπάρχουν στα νεφρικά σωληνάρια, τα οποία είναι οι δομές διήθησης που υπάρχουν στους νεφρούς.
Δρα επίσης σε επίπεδο γονιδίων, αναστέλλοντας γονίδια που προάγουν τις νεφρικές φλεγμονές.
Μειωμένη κατανάλωση αλατιού
Συμβάλλει στην μείωση της αρτηριακής πίεσης και στην καλύτερη λειτουργία των αρτηριών του οργανισμού μας, βελτιώνοντας την λειτουργία των νεφρών.
